blog.

Minimale afleiding, maximaal resultaat door ubiquitous computing

Overal connected zijn

Ubi... wattes?

Ubiquitous computing is een onderwerp dat perfect past in onze blogreeks ‘Strategische technologie trends’. Het lijkt alsof technologie namelijk overal om ons heen is en daarom ‘allesomvattend’ wordt, wat tevens de letterlijke vertaling van ubiquitous computing is. Maar wat is allesomvattend? En hoe uit deze allesomvattende technologie zich in de praktijk? Omdat deze term niet alleen bij mij vragen oproept, maar waarschijnlijk ook bij jullie, heb ik besloten om een subthema van ubiquitous computing te beschrijven, namelijk calm technology. Een term waarin technologie en menselijk gedrag bij elkaar komen.

Het duurt 23 minuten om weer in de ‘flow’ te komen na een onderbreking. Via je mobiel wordt je gemiddeld iedere 12 minuten ‘gestoord’, dat is meer dan 80x per dag. Tel uit je ‘verlies’.

Technologie is overal. Het helpt ons met iedereen in contact te zijn en om dingen te doen die de mens zelf nooit had gekund. Maar is technologie nou echt zo goed voor ons als we denken? Het antwoord is nee, niet in alle opzichten: sommige menselijke capaciteiten nemen door de komst van het informatietijdperk af. Zo kunnendigital nativekinderen tegenwoordig minder ver zien doordat ze gewend zijn om naar schermen te kijken, is ons geheugen als het ware ‘lui’ geworden en is onze aandachtsspanne afgenomen. Dit laatste kwaaltje herken je vast ook zelf. Doordat we continu de interactie aan moeten gaan met schermen en daarbij ook nog eens 24/7 op de hoede zijn voor nieuwe e-mails, kattengifjes of andere informatie, blijft er minder aandacht over voor de dingen die er echt toe doen. Gelukkig is er goed nieuws: het lijkt erop dat we deze afleiding massaal beu zijn. Wetenschappers voorspellen dat er binnenkort een nieuw digitaal tijdperk aanbreekt: het tijdperk van calm technology.

Wat is calm technology?

What’s in a name? Het woord ‘calm’ verraadt de essentie van calm technologyeigenlijk al – kalme technologie zal zijn plek innemen op de achtergrond, in plaats van op de voorgrond. Daarbij is minimale interactie tussen de mens en toepassing het cruciale uitgangspunt. In plaats van meldingen geven bij ieder kruimeltje informatie, vragen applicaties alleen nog om aandacht wanneer er daadwerkelijk actie moet worden ondernomen. Ook in het design van calm technology-interfaceskomt dit minimalisme terug. Liever twee simpele knoppen dan een complexe app op je iPad die de volledige aandacht naar zich toetrekt. In de ideale wereld maakt calm technologyzelfs zijn eigen keuzes door de omgeving te analyseren, zodat de mens zelf geen acties meer hoeft uit te voeren. Kan jij lekker je boek blijven lezen terwijl technologie al het werk doet.

De fluitketel als calm technology

Je zou het misschien niet verwachten, maar hét klassieke voorbeeld van calm technology is de fluitketel. Dit apparaat genereert namelijk alleen maar geluid wanneer het water daadwerkelijk kookt. Tegenwoordig wordt de Roomba, een autonome robotstofzuiger, als voorbeeld genomen als moderne toepassing van calm technology. Deze stofzuiger heeft geen menselijke hulp nodig om het huis schoon te maken, maar beslist zelf waar het al schoon is en waar nog gezogen moet worden. De enige signalen die de Roomba uitzendt is een vrolijk geluidje als de robot klaar is met stofzuigen of een verdrietig geluid als deze vastgelopen is.

Typerend voor calm technologyis dat meldingen zo ontworpen worden dat ze informatie communiceren, maar mensen niet volledig afleiden. Dit kan op allerlei manieren, bijvoorbeeld door een vriendelijk geluid te maken, kort te trillen of zelfs door een geur af te geven. Uit onderzoek blijkt dat mensen prima informatie via meerdere zintuigen tegelijk kunnen interpreteren, mits deze informatie subtiel wordt gecommuniceerd. Denk bijvoorbeeld aan subtiel achtergrondgeluid dat je juist helpt om te concentreren, in plaats van dat het je afleidt. De grens van volledige afleiding ligt echter in een grijs gebied die afhankelijk is van context en het ontwerp van de melding. Daarom is het belangrijk om calm technology uitgebreid met menselijke proefkonijnen te testen.

Meer weten over calm technology? Bekijk dan de keynote van Amber Case, dé pionier op het gebied van calm technology.

Kansen voor calm technology in het bedrijfsleven

Hoewel de business cases gerelateerd aan calm technologyniet voor het oprapen liggen, lijkt de interesse voor calm technology wel degelijk aanwezig te zijn. Wie wil er nou niet dat collega’s zonder afleiding aan het werk kunnen? Of dat leerlingen bij de les blijven in plaats van met hun telefoon spelen? Met een beetje fantasie heb je zo een goede toepassing voor calm technologyop de bedrijfsvloer gevonden. Wij geven wat voorbeelden:

Een veilige reis voor fietsbezorgers

Zeker in grotere steden lijkt de fiets een populairder vervoermiddel te worden voor het bezorgen van pakketten. Een fietser staat echter totaal anders in het verkeer dan een automobilist doordat deze veel kwetsbaarder is en meer afhankelijk is van weersomstandigheden. Hoe zorgen we ervoor dat bezorgingssystemen rekening houden met de fiets als vervoermiddel? De implementatie van calm technologylijkt voor deze uitdaging uitermate geschikt. Door verschillende databronnen te analyseren, zoals het weerbericht inclusief windsnelheden, routes en fietssnelheid, zou automatisch de optimale fietsroute bepaald kunnen worden. Door de bezorger via audio hierover te instrueren, hoeft deze persoon alleen maar zijn of haar ogen op de weg houden. Ook andersom zou audio een prima optie zijn om met het bezorgingssysteem te communiceren. Een simpele spraakopdracht is voldoende om het systeem te kunnen besturen. In de ideale wereld zou de bezorger zelfs alleen maar te hoeven bevestigen of een pakket daadwerkelijk is afgeleverd. Easy as that!

Productieve kantoormedewerkers

Kun jij je acht uur lang concentreren op kantoor? De kans is groot dat je regelmatig afgeleid wordt door je telefoon, je e-mail, vermoeide ogen of collega’s die nogal luidruchtig aan het bellen zijn. Calm technologyzou je kunnen helpen om je beter te laten focussen. Uit onderzoek blijkt dat je de mate van concentratie af kunt lezen van iemands gezicht. Door de karakteristieken van gefocuste en afgeleide personen te leren aan een slimme camera, zou technologie ook jouw status kunnen opsporen en kunnen manipuleren. Kijk je vaak weg? Dan is het wellicht tijd om even een kop koffie te gaan halen. Of misschien zet jouw computer wel automatisch muziek op die je helpt om je weer in de ‘flow’ te brengen. Ben je juist heel geconcentreerd aan een taak aan het werken? Misschien kan je computer dan even wachten met het melden van die nieuwe e-mail in je inbox.

Aandachtig vergaderen

Tot een aantal jaren geleden ‘not done’, inmiddels ‘common practice’. Vrijwel iedereen neemt zijn telefoon mee naar een vergadering en checkt geregeld zijn scherm op nieuwe meldingen. Wég is aandacht van de presentatie of discussie en wég is de effectiviteit van de meeting. Het Vlaamse Jucebedacht een oplossing: een docking station waar iedere deelnemer aan de vergadering zijn of haar mobiel in moet leggen. Het station zet de telefoons automatisch op mute en laadt ze op. Alleen (vooraf ingestelde) noodmeldingen worden nog doorgegeven. Resultaat: echte aandacht voor het onderwerp van de meeting en efficiënter overleg.

Geïnspireerd? Zo zet je de eerste stap

De aandacht terugbrengen naar zaken die er toe doen is niet alleen van toepassing in de zojuist genoemde werkvelden, maar geldt voor iedereen die werk wil verzetten. Daarom zijn de mogelijkheden om calm technologyin te zetten ook in jouw vakgebied ruimschoots aanwezig. De eerste stap zet je door je simpelweg af te vragen: waar wil ik nou écht aandacht aan geven? Schrijf daarna alle mogelijke bedreigingen voor deze aandacht op. Vanaf dat punt is brainstormen over eventuele technologische oplossingen een logische stap. Heb je daar hulp bij nodig? Wij helpen je graag!

Deel deze blog

Inspiratie nodig voor een kijkje in de toekomst van jouw organisatie?  Overweeg onze innovatie workshop!

Meer informatie