blog.

Blockchain: suboptimale oplossing zoekt probleem

Nog nooit heeft een technologie zoveel verwondering en vragen opgeroepen als de blockchain. Gartner noemt het een strategische technologie trend voor 2019, maar plaatst blockchain ook in de “trough of desillusion”. Om te kunnen inschatten of jouw organisatie nú op deze trend moet springen of juist voorbij moet laten gaan, zou het fijn zijn om te kunnen kijken naar succesvolle praktijkvoorbeelden. En juist daar schort het aan. We hebben aan de hand van mogelijke (fictieve) toepassingen een aantal experimenten gedaan. Onze ervaring en conclusies lees je in deze blog.

Wat is Blockchain ook alweer?

Voor wie de hype gemist heeft, of de klok wel heeft horen luiden maar even niet precies meer weet waar de klepel hangt: een blockchain is eigenlijk gewoon een lijst met transacties waarbij de lijst door meerdere partijen wordt beheerd. De transacties staan niet, zoals bij een meer traditionele oplossing, ergens centraal, maar verspreid (gedistribueerd) bij de partijen die deelnemen aan de transacties. Cryptografische algoritmen of versleutelingssoftware zorgen ervoor dat verwerkte transacties niet meer aangepast kunnen worden. Er kunnen alleen nieuwe transacties worden toegevoegd. Hiermee is bereikt dat de beveiliging op de transacties integraal onderdeel geworden is van de gedistribueerde transactielijst. En daarmee een hele veilige manier om transacties of handelen tussen partijen te faciliteren zonder centraal controleorgaan.

De hype voorbij?

De snelheid waarmee er van 2016 tot begin 2018 toepassingen voor blockchain zijn gezocht en getoetst is bijna ongeëvenaard. Dit heeft helaas niet geleid tot het waarmaken van de torenhoge verwachtingen die zijn geschept. Gartner plaatst de blockchain momenteel zelfs in de “trough of desillusion” (én tegelijkertijd in de top 10 strategische trends 2019), toch wordt de blockchain nog steeds als wereldvernieuwend gezien.

Waarom is dat zo? En als blockchain echt zo baanbrekend is, waarom plaatste Gartner de technologie medio 2017 al in de “trough of desillusion” (ToD) daar waar die in 2016 nog vóór de “Peak of Inflated Expectations” stond? Als Gartner een technologie in de ToD zet, betekent dat dat de interesse [in de technologie] wegsterft omdat experimenten en implementaties niet slagen en producenten van de technologie falen of zelfs stoppen. De investeringen zullen alleen worden voortgezet als de overlevende leveranciers hun producten verbeteren tot tevredenheid van early adopters.

Zijn er dan echt geen toepassingen te bedenken waar blockchain echt toegevoegde waarde biedt (en ebt interesse daardoor weg) of ligt het aan de (kwaliteit van de) technologie?

Blockchain experimenten van Whyellow

Bij Whyellow hebben we deze ontwikkelingen met belangstelling gevolgd en zijn al vroeg gaan experimenteren met verschillende technologieën. Onderstaand onze bevindingen.

Technologiekeuzes

Tijdens de zoektocht naar mogelijk interessante technologieën viel ons de zeer snelle wildgroei aan technologie-leveranciers met bijbehorende oplossingen op. Voor iedere vraag is op dit moment wel een blockchain-aanbieder is. Wij hebben ervoor gekozen om de twee grootste spelers uit de markt te onderzoeken: Ethereum en IBM Hyperledger.

Ethereum: als basis voor een Asset Backed Cryptocurrency

Asset backed cryptocurrencies zijn cryptocurrencies die, in tegenstelling tot bestaande cryptocurrencies als Bitcoin, wel worden ondersteund met assets (goederen) in de fysieke wereld. Die wel een waarde vertegenwoordigen in de echte wereld.

We kregen de vraag van een organisatie die zijn tastbare goederen, in dit geval een groot aantal bomen in Brazilië, maar het had ook een voorraad goud of een vastgoedportefeuille kunnen zijn, of we een (crypto-)munt konden ontwikkelen waarvan de waarde uitgedrukt werd in een x aantal bomen en/of opbrengst van deze bomen. Het grote idee: zodat er op diverse crypto-beurzen mee gehandeld kon gaan worden.

Op basis van Ethereum hebben we een eigen munt ontwikkeld, inclusief bijbehorende wallet waarbij we goederen (assets) kunnen linken: de WhyCoin.  Ons experiment toonde aan dat de ontwikkeling van een eigen munt op basis van Ethereum zeer goed te doen is. De technologie is relatief eenvoudig te begrijpen en het ontwikkelen van dit werkende experiment nam slechts dagen in beslag.

De WhyCoin en handelen in de WhyCoin is op zichzelf betrouwbaar dankzij de blockchain technologie. Het gebruik van Asset Backed Crypocurrencies roept in het algemeen wel de vraag op: wie controleert de gekoppelde assets op daadwerkelijk bestaan. In dit geval: bestaan deze bomen wel?

Ethereum: Pensioen-ledger

Wat complexer was de ontwikkeling van een “pensioen-ledger” op basis van Ethereum. Een oplossing die voor meerdere deelnemende partijen de pensioentransacties in de blockchain verwerkt, waardoor uiteindelijk de pensioenopbouw voor een deelnemer berekend kon worden. De “pensioeninlegtransactie” is hiermee niet meer eigendom van de beherende pensioenuitvoerder maar van het individu. Ook deze oplossing is ontwikkeld op basis van Ethereum met een werkende oplossing als resultaat.

IBM Hyperledger: Gedistribueerde claimsafhandeling

Stel je voor, je zonnebril gaat stuk tijdens een weekendje weg in België. Bij wie dien je je claim in? Bij je reisverzekering of bij de credit card-maatschappij waar je de zonnebril mee gekocht hebt? Claims komen vaak bij de verkeerde verzekeraar binnen en worden dan via verzekeraars onderling verrekend door de claim bij de juiste verzekeraar neer te leggen.

Voor deze fictieve toepassing hebben we een experiment met een andere grote speler uitgevoerd: IBM HyperLedger. Hiermee is succesvol een keten ontwikkeld die claims met bijbehorende rechthebbende verwerkt.  Hyperledger is momenteel de meeste gebruiksvriendelijke blockchain-technologie omdat het beschikt over de Hyperledger Composer. De Hyperledger Composer is een beheeromgeving voor de inrichting van een blockchain zonder noemenswaardige programmeervaardigheden. Een soort low-code blockchain ontwikkelomgeving. Een low-code ontwikkelomgeving stelt bedrijven in staat om toepassingen te ontwikkelen met een minimum aan code. Op zichzelf weer een blog waard en daar volgt er dan ook binnenkort een over.

Belangrijkste conclusies

We onderschrijven dezelfde conclusies als recent getrokken werden door Gartner en de Australische overheidsorganisatie Digital Transformation Agency.

“Blockchain is een interessante technologie die zeker de moeite waard is om te worden gevolgd, maar zonder standaardisatie is er nog veel werk – voor elk gebruik van blockchain dat vandaag zou worden overwogen, is er een betere technologie – alternatieve databases, beveiligde verbindingen, gestandaardiseerde API-betrokkenheid.” aldus Peter Alexander, Chief Digital Officer van het Digital Transformation Agency.

Gartner geeft aan dat zelfs 85% van de projecten die in 2018 “blockchain” in hun beschrijving hebben staan, zonder daadwerkelijk gebruik van de blockchain ontwikkeld zijn.

Vijf belangrijke lessen:

• De ene of de andere blockchain-technologie maakt weinig uit. De grote spelers functioneren, zijn redelijk gemakkelijk te leren of te configureren. Er zijn wel veel verschillen voor wat betreft toepassingsgebied.
• Veruit de meeste blockchain platformen zijn open-source. Het grote voordeel (los van licentiekosten) is dat hiermee de interne werking openbaar is en dus goed te beoordelen op veiligheid.
• De wereld zoekt naar problemen passend bij de technologie in plaats van andersom. Technology push pur sang. Een goed beveiligde of geëncrypte database kan prima voldoen.
• Performance, performance en performance is zonder uitzondering momenteel nog de grote downside bij de toepassing van blockchain op grote schaal. Een serieus grote administratie synchroniseren is geen sinecure. De performance van blockchain strookt niet met realtime requirements van veel mogelijke toepassingen.
• Men vergeet dat de echte reden voor het bestaan van blockchain is gelegen in een gebrek aan vertrouwen, zoals met cryptocurrencies waar sprake is van een koers maar geen trusted party zoals een bank. Zonder vertrouwensissue is er eigenlijk nog geen reden voor een sub-optimale oplossing zoals blockchain.

Ons advies: bezint eer ge begint. Blockchain heeft zeker een bepaalde belofte in zich, maar op dit moment voldoen andere alternatieven beter.

Gerelateerde blogs

Bekijk alle blogs en nieuws >